Τρία σενάρια για το μέλλον του ΕΟΠΥΥ

Της Βίκυς Κουρλιμπίνη

Σε αναζήτηση του νέου μοντέλου λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ, που θα ανταποκρίνεται καλύτερα στα πολύ στενά οικονομικά περιθώρια που τίθενται για το 2014, βρίσκεται το υπουργείο Υγείας. Στο τραπέζι αυτή τη στιγμή βρίσκονται τρεις ξεχωριστές προτάσεις για το μέλλον του Οργανισμού: η μία από την ειδική επιτροπή του υπουργείου, μία από την Task Force και η τελευταία από τον διοικητή του ΕΟΠΥΥ κ. Δ. Κοντό. 

Οι τελικές αποφάσεις για τις αλλαγές στη δομή θα ληφθούν στις αρχές Νοεμβρίου, πέρα όμως από τις λεπτομέρειες του κάθε σχεδίου που θα κρίνουν το αποτέλεσμα, η επιλογή θα γίνει και σε συνάντηση με το μειωμένο προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ για το 2014. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η περικοπή στη χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ και του ΟΑΕΔ θα φτάσει συνολικά τα 300 εκατ. 

Στην πρόταση που κατέθεσε το κλιμάκιο του Υπουργείου Υγείας τονίζεται πως το μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων του ΕΟΠΥΥ έχει αποδυναμώσει το κομμάτι της προσφοράς, καθώς, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, παρά την αύξηση της ασφαλιστικής βάσης, η κίνηση στις μονάδες υγείας του ΕΟΠΥΥ έχει περιοριστεί σε σύγκριση με τα αντίστοιχα δεδομένα την εποχή που αυτές ανήκαν στο ΙΚΑ. Όπως σημειώνει, ο ΕΟΠΥΥ έχει αναλάβει έναν διττό ρόλο: αφ΄ ενός διαχειρίζεται τους πόρους που συγκεντρώνει από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς για λογαριασμό των μελών τους και αφ’ ετέρου εποπτεύει 300 περίπου μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) στο οποίο υπηρετούν 6.600 περίπου ιατροί, 3.000 περίπου νοσηλευτές και 1.000 περίπου διοικητικοί υπάλληλοι. 

Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, η πιο ορθολογική επιλογή για τη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας είναι προοπτικά ο ΕΟΠΥΥ να αναλάβει τη διαχείριση του συνόλου των δημόσιων πόρων για την υγεία. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να συνάπτει προγραμματικές συμφωνίες με τις Υγειονομικές Περιφέρειες για την παροχή υπηρεσιών ΠΦΥ και νοσοκομειακής περίθαλψης. 

Έτσι, εισάγεται ένας «εσωτερικός ανταγωνισμός» στο σύστημα υγείας μεταξύ των δομών ΠΦΥ και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, για τη «διεκδίκηση» των πόρων του ΕΟΠΥΥ. Η επιτροπή δεν παίρνει θέση στο μείζον ζήτημα εάν ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να παραμείνει πάροχος υπηρεσιών υγείας ή να μετατραπεί αποκλειστικά σε αγοραστή, ενώ οι αλλαγές που προτείνει πιστεύει ότι θα πρέπει να γίνουν σταδιακά με την αξιοποίηση των υπαρχόντων δομών ανθρώπων και εξοπλισμού. Τάσσεται όμως υπέρ της διαμόρφωσης ενός ενιαίου συστήματος ΠΦΥ με την υπαγωγή σε αυτό όλων των δομών, δηλαδή και των δομών του ΕΟΠΥΥ και των Κέντρων Υγείας. 

Σαφώς πιο ξεκάθαρη αναφορικά με το ρόλο του ΕΟΠΥΥ είναι η πρόταση της Task Force, προκρίνοντας τη μετατροπή του Οργανισμού σε «αγοραστή» υπηρεσιών υγείας και μόνο. Όπως αναφέρει, θα πρέπει να υπάρχει επικέντρωση του ΕΟΠΥΥ στην κύρια αποστολή του ως εθνικός ασφαλιστικός φορέας υγείας και ενδυνάμωση του ρόλου του ως αγοραστής υπηρεσιών υγείας, με ταυτόχρονη κατάργηση του διττού του ρόλου ως αγοραστή και παρόχου υπηρεσιών υγείας. Προτείνει ειδικότερα την ενοποίηση των υπηρεσιών Υγείας του ΕΟΠΥΥ και του ΕΣΥ και μετασχηματισμό των πολυϊατρείων του ΕΟΠΥΥ, ώστε να λειτουργούν σε 24ωρη βάση. Επίσης, κάθε ασφαλισμένος θα έχει τον οικογενειακό του γιατρό και θα απαιτείται παραπεμπτικό από αυτόν προκειμένου να εισαχθεί σε δημόσιο νοσοκομείο. Από τον περιορισμό θα εξαιρούνται χρόνιοι ασθενείς και πάσχοντες από επιλεγμένα νοσήματα. 

Σε αντίθετο δρόμο βρίσκεται η τρίτη πρόταση, αυτή που κατέθεσε ο διοικητής του Οργανισμού. Εισηγείται δηλαδή τη διατήρηση του διττού ρόλου του ΕΟΠΥΥ. Στόχος της διπλής αυτής ιδιότητας του ΕΟΠΥΥ είναι αφενός η εισαγωγή συνθηκών ανταγωνισμού στην αγορά και τον έλεγχο των μονοπωλιακών τάσεων από μέρους των παρόχων του ιδιωτικού τομέα, αφετέρου η οικονομική αποδοτικότητα του συστήματος, ο καλύτερος έλεγχος δαπανών αλλά και η διασφάλιση ενός στοιχειώδους πακέτου παροχών στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. 

Αναφορικά με την ενσωμάτωση των δομών του ΕΟΠΥΥ στο ΕΣΥ, προτείνει ένα ενιαίο φορέα, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία των μονάδων παροχής ΠΦΥ και θα ενσωματώνει τις μονάδες υγείας του ΕΟΠΥΥ, τα κέντρα υγείας και τα περιφερειακά ιατρεία του ΕΣΥ, τους αγροτικούς γιατρούς και τους συμβεβλημένους παρόχους ΠΦΥ, και θα λειτουργεί υπό έναν προϋπολογισμό και ενιαία διοίκηση. 

Όπως λέει το ρεπορτάζ, το μοντέλο που προτείνεται από τον ΕΟΠΥΥ έχει τις λιγότερες πιθανότητες να ισχύσει. Το πώς θα λειτουργήσει τελικά ο Οργανισμός θα ανακοινωθεί πιθανότατα μέσα στην επόμενη εβδομάδα, ενώ οι αλλαγές που θα αποφασιστούν θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή από τις αρχές του 2014. 

vicky.kourlibini@capital.gr

Πηγή:www.capital.gr